Van sciencefictionklassiekers als Back to the Future tot moderne films als Interstellar — de vraag is tijdreizen mogelijk? Blijft tot de verbeelding spreken. Jarenlang werd het idee als puur fictie beschouwd, maar volgens wetenschappers en natuurkundigen is tijdreizen niet alleen theoretisch mogelijk, het gebeurt zelfs al in het echt.
Tijdreizen: het verschil tussen film en werkelijkheid
In films stappen personages vaak in een tijdmachine en springen ze moeiteloos van de ene tijdlijn naar de andere. In werkelijkheid werkt tijdreizen heel anders. Volgens Einsteins algemene relativiteitstheorie hangt de manier waarop tijd wordt ervaren af van je snelheid en de zwaartekracht in je omgeving. Hoe sneller je reist, hoe langzamer de tijd voor jou verloopt vergeleken met iemand die stilstaat.
Astronauten als tijdreizigers
Een bekend voorbeeld dat laat zien dat tijdreizen echt gebeurt, komt uit de ruimtevaart. Astronauten aan boord van het Internationaal Ruimtestation (ISS) bewegen zich met een snelheid van ongeveer 28.100 km/u rond de aarde. Hierdoor ervaren zij de tijd net iets trager dan mensen op aarde. NASA-astronaut Scott Kelly, die ruim 500 dagen in de ruimte verbleef, was na terugkomst iets jonger dan zijn tweelingbroer Mark, die al die tijd op aarde bleef.
In 1971 werd dit fenomeen ook op aarde aangetoond. Wetenschappers Joseph Hafele en Richard Keating plaatsten atoomklokken in vliegtuigen die in tegenovergestelde richtingen om de wereld vlogen. De klokken bleken bij terugkomst kleine, maar meetbare tijdsverschillen te vertonen, afhankelijk van de vliegrichting vergeleken met de aardrotatie.
Is tijdreizen mogelijk naar het verleden?
Hoewel de toekomst dus binnen handbereik ligt, is teruggaan in de tijd een ander verhaal. Sommige natuurkundigen geloven dat het theoretisch mogelijk is om via een wormgat – een tunnel in de ruimte-tijd – terug te reizen. Dit zou echter alleen kunnen met het gebruik van negatieve massa, iets wat nog niet bestaat en misschien zelfs nooit zal bestaan.
Zelfs als een stabiel wormgat gebouwd zou kunnen worden, stelt natuurkundige Dr. Alasdair Richmond dat je alleen terug kunt reizen tot het moment waarop het wormgat is gecreëerd. Je zult dus niet even terug kunnen springen naar de middeleeuwen of je opa ontmoeten als jonge man, zoals Marty McFly deed.
Tijdreizen in ons dagelijks leven
Hoewel de effecten van tijdreizen in het dagelijks leven extreem klein zijn, moeten ze wel serieus worden genomen. GPS-satellieten bijvoorbeeld, draaien snel om de aarde en ervaren daardoor een ander tijdsverloop. Zonder correctie zouden navigatiesystemen na korte tijd al onnauwkeurig worden.
Is tijdreizen mogelijk?
Het antwoord is ja, maar met kanttekeningen. Tijdreizen naar de toekomst gebeurt al, zij het in zeer kleine hoeveelheden door snelheid en zwaartekracht. Terugreizen in de tijd blijft voorlopig een theoretische mogelijkheid, die op dit moment technisch onhaalbaar is. Toch blijft de wetenschap zich verdiepen in de ruimte-tijd— en wie weet wat de toekomst nog brengt.
Check ook:
