De eerste McDonald’s in Nederland opende op 21 augustus 1971 in Zaandam, en het was meteen ook het eerste McDonald’s-restaurant in heel Europa. Wat veel mensen niet weten, is dat de menukaart destijds vol stond met verrassende en typisch Nederlandse producten. Hoewel McDonald’s vandaag de dag vooral bekendstaat om zijn Big Macs en Happy Meals, zag het menu er toen heel anders uit.

Een gewaagde start met oer-Hollandse producten
Bij de opening van de eerste McDonald’s in Nederland probeerde de keten zich aan te passen aan de lokale eetgewoonten. Het menu bevatte unieke opties zoals erwtensoep, Kip Superbout, appelmoes en jawel, ook de iconische McKroket! De aardappelen voor de frietjes werden destijds nog met de hand geschild. Dit alles was bedoeld om de Nederlandse consument te overtuigen van het Amerikaanse fastfoodconcept, maar de introductie verliep niet zonder slag of stoot.

Vol vertrouwen over de toekomst
McDonald’s-oprichter Ray Kroc was aanwezig bij de opening en sprak vol vertrouwen over de toekomst: “Eerst zullen de mensen één keer per jaar komen, daarna één keer per maand, en uiteindelijk iedere dag.” Toch bleek de werkelijkheid weerbarstiger. De combinatie van onbekendheid met hamburgers, een voorkeur voor traditioneel eten, en de ongunstige locaties zorgden voor een moeizame start.
Moeizame jaren voor eerste McDonald’s in Nederland
Het succes liet aanvankelijk op zich wachten. De locaties van de eerste restaurants, waaronder die in Zaandam en Delft, waren niet ideaal gekozen. Volgens Jan Sybesma, de eerste algemeen directeur van McDonald’s Nederland, waren het “rampenlocaties”. Bovendien was er in die tijd een sterke anti-Amerikaanse sentiment, mede door de Vietnamoorlog. McDonald’s werd gezien als teken van het Amerikaanse kapitalisme en kreeg ook kritiek op zijn arbeidsomstandigheden.

McDonald’s hield vol ondanks alles
Ondanks deze uitdagingen hield McDonald’s vol. In 1972 stopte de samenwerking met Ahold, maar 3 jaar later waren er nog slechts drie vestigingen over. Het bedrijf besloot zich vanaf dat moment meer te richten op locaties in de centra van grote steden. Dit bleek een keerpunt, samen met een slimme reclamecampagne op televisie en het introduceren van meer herkenbare producten zoals de Big Mac.
De terugkeer van de McKroket
Hoewel veel van de oorspronkelijke producten van de menukaart verdwenen, bleef de McKroket een bijzondere plaats innemen in de Nederlandse McDonald’s-geschiedenis. Na een lange afwezigheid werd de McKroket in 1999 opnieuw geïntroduceerd en groeide het uit tot een klassieker. Nederland is zelfs het enige land ter wereld waar deze kroketburger op het menu staat. Het illustreert hoe McDonald’s zich door de jaren heen heeft aangepast aan de unieke voorkeuren van Nederlandse gasten.

Van pionier tot icoon
De eerste McDonald’s in Nederland in Zaandam markeerde het begin van een nieuw tijdperk. Waar de keten aanvankelijk worstelde met de Nederlandse eetgewoonten, wist het uiteindelijk een solide plaats te veroveren in de Nederlandse samenleving. Inmiddels zijn er meer dan 260 McDonald’s-restaurants verspreid door het land, en het merk blijft groeien. De menukaart is door de jaren heen geëvolueerd, maar producten zoals de McKroket en appelmoes herinneren ons nog steeds aan de bijzondere start. Van erwtensoep tot de Kip Superbout: de eerste McDonald’s in Nederland had een menu dat tegenwoordig haast onvoorstelbaar lijkt. Toch was het deze unieke mix van producten die de basis legde voor het succes van McDonald’s in ons land.
Een blijvende impact
Hoewel de eerste McDonald’s in Nederland begon met een uniek en experimenteel menu, heeft het bedrijf sindsdien een blijvende impact gemaakt op de Nederlandse eetgewoonten. McDonald’s wordt tegenwoordig niet alleen gezien als een plek voor snelle maaltijden, maar ook als een merk dat deel uitmaakt van de alledaagse cultuur. Van familierestaurants met Happy Meals tot milieuvriendelijke initiatieven zoals recycling en het gebruik van groene energie: McDonald’s blijft zichzelf heruitvinden, terwijl het zijn Amerikaanse roots trouw blijft. De reis van de eerste vestiging in Zaandam naar een netwerk van meer dan 260 restaurants laat zien hoe een eenvoudige hamburgerketen een onmiskenbare plaats heeft veroverd in de harten van Nederlanders.
Check ook:
Zo maak de onweerstaanbare McDonald’s Big Mac saus gewoon thuis!